Tuesday, April 6, 2010

romeos dhe zhulieta

Mbi vepren e Shekspirit

Uilliam Shekspir e ngriti artin poetik ne majat me te larta . Ndersa flitet per Shekspirin, mund te gjenden emra ti bashkengjiten lartesise se se tij artistike, por askush smund te tejkaloj artin e paperseritshem shekspirian.

Shekspiri ishte djali I nje tregtari te pasur . Ai u rrit ne nje familje te madhe me shume motra e vellezer. Shekspiri vazhdoi studimet ne shkollen e vendlindjes e cila gezonte nje reputacion te mire. Ai mori formim mbi letersine greke dhe latine . Gjithashtu mendohet se ai ndoqi studimin ne oksford per nje ose dy semester .

Shekspiri konsiderohet si nje gjeni I letersise . Ai ishte nje autor krijimtaria e te cilit kaloi parashikimet e shume njerezve . Shekspiri arriti te krijonte 13 tragjedi , 10 drama dhe 14 komedi.

Shekspiri ishte nje fenomen I cili nxiti dhe rriti kuriozitetin e njerzve per ted he vepren e tij . Krijimtaria e tij e larmishme artistike ishte nder me te perfolurat per kohen por edhe me vone ajo mbeti po aq e rendesishme dhe e komentuar nga kritika letrare.

Kritiket e kane ndare krijimtarine e Shekspirit ne 4 faza te ndryshme2. Ne periudhen e rinise , ate te pjekurise , viteve te pesimizmit , dhe ne periudhen e tragjedive te medha .

Ne periudhen rinise shikojme krijimin e disa veprave shume te njohura si “Endrra e nje nate vere” dhe “Romeo dhe Zhulieta”. Ne kete periudhe vihen re me se shumti dramat historike.

Veprat e tij jane te shumta shume prej tyre kane fituar nje fame te madhe jane future ne fondin e veprave klasike te letersise europiane dhe boterore . Nese do te duhet te permend disa prej veprave me te njohura te Shekspirit normalisht te paren do te permendja “Romeo dhe Zhulieten” . Me pas veprat po aq te njohura si “Hamleti” “Otello” “Makbeth” dhe “Jul Cezari”.

Mbase krijimtari e Shekspirit ishte aq e pelqyer per ate kohe por edhe sot nga menyra se si ai beri pershkrimin e kastave sociale te cilat egzistonin ne menyre shume te dukshme ne jeten e asaj kohe.Gjithashtu menyra se si ai tregon per konfliktet e brendeshme midis ketyre kastave ishte sa mbrese lenese por edhe shume shokuese nga pasojat qe ato sjellin.

Gjuha e perdorur te shtyn te mendosh se shekspiri eshte nje njeri I shkolluar , I mire edukuar I cili kishte pare se afermi ato per te cilat ai shkruante ne veprat e tij.

Por nje detaj shume I rendesishem I suksesit dhe perfoljes se tij dhe vepres se tij vjen nga identiteti misterioz I autorit .

{Sepse shume njerez besojne se shekspiri nuk ishte nje njeri i varfer nga nje familje me aq shume femije dhe me nje shkollim minimal por mendonin se ishte nje aristokrat, qe vinte nga shtresa feudale. Meqe ne ate kohe ishte e palejueshme per te pasurit te shkruanin, sepse quhej dicka e rendomte, atehere mendohet se ai ka zgjedhur te mbulohet me masken e nje njeriu te varfer. Nuk ekziston asnje prove qe te provoje ekzistencen e vertete te shekspirit te varfer dhe gjuha e perdorur ne vepra nuk eshte ajo e nje njeriu thuajse analfabet sic ishin pergjithesisht shtresat e ulta te asaj kohe}

1 comment: